10 najczęściej zadawanych pytań dotyczących szalunków ściennych (część pierwsza)
Przemysłowe szalunki pionowe zwykle wkraczają w proces budowy konstrukcji betonowych na miejscu. Pozwalają na uzyskanie szybkich i dobrze określonych cykli produkcyjnych, gwarantujących większe bezpieczeństwo operatorów w fazie montażu, betonowania i usuwania szalunku w porównaniu z tradycyjnym deskowaniem.
Podczas ich stosowania mogą pojawić się wątpliwości lub pytania. Stosowanie ich jest proste, ale należy wziąć pod uwagę pewne kwestie techniczne.
Przyjrzyjmy się 10 najczęściej zadawanym pytaniom na temat szalunków ściennych!
1.- Jaka jest maksymalna dopuszczalna wysokość wypełnienia?
Maksymalna wysokość betonowania ścian szalunkiem przemysłowym zależy od wielu czynników:
- Maksymalne parcie projektowe: Każdy rodzaj panelu został zaprojektowany tak, aby mieć maksymalną odporność na parcie. Zazwyczaj szalunki przemysłowe są projektowane dla maksymalnego parcia od 40 do 80 kN/m².
- Płynność użytego betonu: Bardziej płynny beton generuje wyższe parcie. Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania betonu samozagęszczalnego „SCC”. (patrz pytanie nr 7).
- Czas wypełniania: Wyższa szybkość wypełniania betonu generuje większe parcie na szalunek. W przypadku stosowania większej ilości płynnego betonu na znacznej wysokości, konieczne jest utrzymanie niskiej prędkości wypełniania, którą dostawca deskowania musi wskazać w odpowiednich tabelach.
- Temperatura zewnętrzna – wpływa na utwardzanie betonu, im niższa temperatura, tym dłuższy czas utwardzania i tym większa jest ekspozycja szalunku na obciążenie.
Kolejnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę, są wibracje betonu – wibracje betonu upłynniają beton, utrzymując parcie i opóźniając utwardzenie betonu, głębokie wibracje mogą powodować poddawanie szalunku bardzo dużym obciążeniom. Np. Powyżej 6 m wysokości trudniej jest wibrować beton za pomocą wibratora igłowego, który jest zwykle używany na budowie. Z tego powodu stosuje się zewnętrzne wibratory ścienne, których położenie należy dokładnie przeanalizować. (patrz pytanie nr 9).
2.- Który czynnik ma największy wpływ na wykończenie betonu?
Czasami po zdjęciu panelu na wykończeniu betonu mogą pojawić się plamy o różnych odcieniach lub wgłębienia – „małe dziurki”. Powodów tego może być kilka. Plamy powstają zwykle wskutek zastosowania niskiej jakości lub nieodpowiedniego środka antyadhezyjnego, który wchodzi w reakcje z betonem w niektórych miejscach. Z kolei wgłębienia powodują głównie źle wykonane wibracje lub zły dobór betonu. Oba efekty mogą być również konsekwencją niewłaściwego czyszczenia szalunku.
Ogólnie rzecz biorąc, w przypadku wykończeń architektonicznych lub odsłoniętych zaleca się stosowanie fenolowych paneli wykończeniowych, ponieważ mają błyszczące wykończenie oraz mają powierzchnię o bardzo niskiej porowatości.
3.- Czy możliwa jest ręczna obsługa szalunku pionowego?
Szalunki ścienne dzieją się na trzy duże rodziny: ręczne, lekkie i wytrzymałe.
- Szalunki lekkie: Są to panele z metalową ramą o masie, która na ogół nie przekracza 20 kg/m². Szalunki te nadają się do obsługi, ale mają tę wadę, że są mniej wytrzymałe na parcie betonu „ok. 40kN/m²” i mają krótszą żywotność. Są stosowane głównie w krajach, w których żurawie nadal rzadko są wykorzystywane lub w przypadku rozwiązań budowlanych, w których nie można ich wykorzystać.
- Szalunek ręczny: panele te znajdują się w pośrednim punkcie między panelami wytrzymałymi a lekkimi, łącząc w sobie cechy właściwe dla tych obu rodzajów, zwykle ważą od 30 do 60 kg/m², co przekłada się na możliwość ich obsługi i zdolność do przenoszenia parcia od 40 do 80 kN/m².
- Szalunek wytrzymały: Panele „wytrzymałe” zaprojektowane są do dużych obciążeń i zazwyczaj mogą być przenoszone wyłącznie za pomocą mechanicznych środków podnoszących. Panele te mają zwykle masę większą niż 60 kg/m².
4.- Jaki jest standardowy sprzęt do szalunku pionowego na budowie?
Często w związku z planowaniem nowej budowy pojawia się dobrze znane pytanie: Ile metrów kwadratowych szalunku jest potrzebne do wykonania budowy?
Określenie standardowego wyposażenia dla każdej budowy jest trudne, jeśli nie niemożliwe. Każdy projekt ma swoje cechy właściwe. Możliwe jest jednak określenie, jakie są kryteria wskazania optymalnego wyposażenia dla każdej budowy:
- Liczba operatorów: Przede wszystkim ważne jest określenie liczby operatorów i zespołów do obsługi szalunku. Na dużych budowach jednocześnie pracuje więcej zespołów i konieczne jest posiadanie sprzętu szalunkowego dla każdego z nich.
- Liczba żurawi: Należy zadbać o to, aby szalunek nie był przewymiarowany w odniesieniu do liczby żurawi na budowie. Czasami istnieje ryzyko spowolnienia produkcji, ponieważ szalunek jest większy niż zdolność obsługi na miejscu.
Czas produkcji na budowie: Oczywiste jest, że przy wykonywaniu ścian należy przestrzegać terminów, które w standardowych warunkach mogą być kontrolowane bez problemów. Prawdą jest jednak, że na niektórych budowach terminy wymagane przez dewelopera zobowiązują do skrócenia czasu, więc konieczne będzie zwiększenie liczby pracowników i sprzętu szalunkowego na budowie.
5.- Jaki jest okres użytkowania szalunków metalowych z panelem fenolowym jako powierzchnią szalunkową?
Trwałość szalunku ściennego zależy w zasadzie od 3 zmiennych:
- Materiał szalunkowy: Żywotność ramy jest różna w zależności od materiału i jego jakości, materiałem wybieranym do szalunku przemysłowego jest zwykle aluminium lub stal. Aluminium jest materiałem mniej odpornym na wstrząsy i dlatego ma krótszą żywotność niż stal.
- Jakość i zabezpieczenie: Jakość i zabezpieczenie ramy wpływają na jej żywotność. Ramy ze stali ocynkowanej gwarantują dłuższą żywotność w porównaniu z ramami malowanymi lub powlekanymi.
- Zastosowanie na budowie: Zastosowanie na budowie jest oczywiście ważnym czynnikiem, który ma bezpośredni wpływ na okres użytkowania materiału. Budowa jest miejscem, w którym szalunek jest narażony na wstrząsy i ekstremalne warunki atmosferyczne. Obróbka, klimat i konserwacja mają decydujący wpływ na trwałość szalunku.
