4 podstawowe pojęcia stosowane dla szalowania kolumn lub filarów
Zanim powiemy o szalunkach słupów, najpierw trzeba wiedzieć, co to znaczy.
Słupy to elementy pionowe, które przenoszą siły ściskające i zginające, przekazując wszystkie obciążenia konstrukcji na fundament. Są one jednym z najważniejszych elementów podtrzymujących konstrukcję, dlatego ich wykonanie wymaga szczególnej uwagi.
W słupach stal zbrojeniowa składa się z prętów wzdłużnych, które wytrzymują zginanie oraz strzemion, które zapobiegają wyboczeniu elementu.
Zapewne wiesz, że istnieje wiele rodzajów słupów lub filarów w zależności od rodzaju ich konstrukcji (słupy metalowe, prefabrykowane, in situ itp.). W tym artykule będziemy mówić o kolumnach wylewanych in situ.
Przyjrzyjmy się 4 najczęściej zadawanym pytaniom na temat szalunków ściennych!
1.- Jakie są rodzaje filarów?
W budownictwie, a szczególnie we wznoszeniu budynków, mamy do czynienia z kilkoma rodzajami słupów lub filarów, które można sklasyfikować według ich przekroju poprzecznego.
- Okrągły filar: Ma przekrój kołowy, o różnych średnicach w zależności od konstrukcji i naprężeń. Stosowany jest głównie w miejscach, gdzie wymagane jest wyeksponowane wykończenie i nie jest zwykle obłożony (hale budynków, lotniska, centra handlowe itp.).
- Filar kwadratowy/prostokątny: Jest to najczęściej stosowany przekrój, ze względu na prostotę projektowania i wykonania, można go spotkać we wszystkich typach konstrukcji, w widokach, obudowach, ze zmianami przekroju, a nawet łączone, proste czoła z okrągłymi.
- Filary ekranowane: Siostrzane filary filarów kwadratowych lub prostokątnych. Główną różnicą jest to, że mają długi bok, który jest zwykle znacznie większy niż krótki bok, prawie jak ściana. Ich zastosowanie związane jest zazwyczaj z naprężeniami konstrukcyjnymi, usztywniając konstrukcje przed działaniem sił poziomych, takich jak wiatr, trzęsienia ziemi itp.
2.- Jakie rodzaje szalunków można zastosować?
Początki szalunków słupów sięgają czasów Imperium Rzymskiego, I wieku, kiedy to w ich konstrukcjach zaczęto stosować Opus caementicium, czyli beton rzymski, który wymagał formy do jego zawarcia.
Szalunki słupów lub filarów to formy utworzone przez zestaw metalowych, drewnianych lub plastikowych paneli używanych do przechowywania betonu do czasu jego zastygnięcia lub utwardzenia, nadając kształt słupom.
Jakie są rodzaje szalunków słupów?
Istnieją zasadniczo 3 rodzaje szalunków słupów:
1.- Szalunek drewniany:
Jest to najstarszy i najbardziej „tradycyjny” rodzaj szalunku. W tym przypadku szalunek składa się z 4 kawałków drewna przyciętych na wymiar, otoczonych szeregiem drewnianych (lub metalowych) prętów, poprzeczek lub wsporników, których funkcją jest wytrzymanie nacisku betonu. Jest to ekonomiczny szalunek, ale mniej wydajny niż pozostałe typy.
2.- Szalunek przemysłowy:
Jest to rodzaj szalunku, który składa się z paneli przeznaczonych do ponownego użycia w celu wytrzymania określonych naprężeń, osiągnięcia określonych celów w zakresie produktywności na budowie oraz jednolitej jakości wykończenia. Procesy montażu i demontażu są zazwyczaj nastawione na osiągnięcie wyżej wymienionych celów.
W przypadku przyczółków okrągłych jest więcej możliwości:
1.- Szalowanie kartonowe: jest to najczęściej stosowane szalowanie, gdy trzeba zbudować niewiele słupów. W rzeczywistości ten rodzaj deskowania pozwala na wykonanie tylko 1 (jednej) operacji betonowania, po której nie nadaje się już do ponownego użycia. Może czasami pozostawić „spiralny” kształt kartonu w jego wykończeniu.
2.- Szalowanie z włókna szklanego: Ten rodzaj deskowania ma tę zaletę, że łączy w sobie możliwość wielokrotnego użycia i konserwacji oraz pozostawia doskonałą jakość wykończenia.
3.- Szalunek metalowy: szalunki metalowe mają tę zaletę, że mają bardzo długi okres użytkowania, nadają się do wielokrotnego użytku, ale zazwyczaj nie są możliwe do przeniesienia rękami przez człowieka (jest to związane z użyciem dźwigu).
3.- Kiedy należy rozebrać szalunek kolumny?
Rozbieranie polega na usunięciu szalunku, który zawierał beton wylewany w fazie jego utwardzania.
Zgodnie z przepisami decyzja o czasie usunięcia deskowania należy do kierownika projektu: jednak operacja ta nigdy nie może mieć miejsca zanim wytrzymałość betonu nie osiągnie wartości wymaganej, w stosunku do użytkowania konstrukcji, w momencie usuwania deskowania.
Wobec braku szczegółowych badań wytrzymałości betonu oraz przy normalnych warunkach wykonawczych i środowiskowych utwardzania, słupy rozbiera się zwykle w czasie od 24 do 72 godzin po wylaniu lub zabetonowaniu.
4.- Jak uzyskać najlepszą wydajność?
W celu uzyskania dobrego wykonania filarów należy zaopatrzyć się w odpowiednią ilość sprzętu szalunkowego, określić odpowiednie szalowanie w zależności od rytmu wykonania.
W tym celu wskazane jest szczegółowe przeanalizowanie całego procesu budowlanego z uwzględnieniem sprzętu, potrzebnych środków, kosztów w postaci czasu montażu i demontażu oraz okresów utwardzania.
Wnioski
Wykonanie słupów jest chyba „najłatwiejszą” częścią budowy konstrukcji betonowej. Niemniej jednak ważne jest, aby wybrać najbardziej odpowiedni rodzaj deskowania, w zależności od tempa produkcji i dostępnej siły roboczej, aby uniknąć problemów z wydajnością lub przekroczenia kosztów podczas budowy.
