Najlepsze metody naprawy szalunku ściennego
Zakupiłeś szalunki ścienne (panele) i chcesz wiedzieć, jak je konserwować i naprawiać?
Szukasz wskazówek mówiących, jak zachować ich trwałość tak długo, jak to możliwe?
Sprawdźmy, jakie są najczęstsze czynności do optymalnego zadbania o swoje panele!
Szalunki ścienne to elementy stalowe (lub aluminiowe) do betonowania ścian pionowych. Rama stalowa jest zwykle ocynkowana lub malowana.
Zazwyczaj szalunki te są pokryte płytą ze sklejki ze specjalną folią (fenolową), co zapobiega przywieraniu betonu. W wyjątkowych przypadkach można również znaleźć powłoki z tworzyw sztucznych lub metalu, ale w tym artykule będziemy mówić tylko o panelach z powłokami ze sklejki, co jest niewątpliwie najczęściej stosowanym rozwiązaniem.
Dlaczego ważne jest wiedza dotycząca naprawy i konserwowania szalunków ściennych?
Trwałość i ponowne użycie
Szalunki ścienne to elementy modułowe charakteryzujące się dość długą żywotnością. Można z nich korzystać przez wiele lat, w zależności od stopnia dbałości o materiał na budowie i konserwacji przeprowadzanej w ciągu lat użytkowania.
Najsłabszym elementem szalunku jest powłoka ze sklejki fenolowej, na którą należy zwracać większą uwagę zarówno w fazie przygotowania, jak i w fazie konserwacji/naprawy.
Jako że zakup tych systemów wymaga znaczących inwestycji, bardzo ważne jest przeprowadzanie bieżącej konserwacji w celu amortyzacji inwestycji w możliwie najdłuższym okresie czasu, dlatego zalecam wykonywanie konserwacji już od chwili zakupu, niezależnie od tego, czy jest to nowy czy używany materiał.
Czyszczenie ramy i panelu fenolowego
Jakie działania należy podjąć, aby utrzymać szalunek w czystości przed, w trakcie i po wykonaniu budowy?
1.- Pierwszym działaniem, jakie należy podjąć przed użyciem materiału, jest sprawdzenie, czy ma on prawidłowe właściwości użytkowe (czysty i nasmarowany), w przeciwnym razie przeprowadzić odpowiednie czynności.
2.- Drugim działaniem podczas użytkowania przy wykonywaniu budowy jest oczyszczenie/zminimalizowanie ilości zaprawy w częściach metalowych i na panelach fenolowych oraz smarowanie części fenolowej każdorazowo po usunięciu betonu.
3.- Trzecią czynnością po użyciu, gdy szalunek wraca z budowy i będzie przechowywany do czasu kolejnego zastosowania, jest oczyszczenie ramy i paneli fenolowych. Panele „wdychają” beton, a beton przylega do nich – jest to zjawisko całkowicie normalne.
Jak można wyczyścić ramę, usuwając przyklejone fragmenty betonu?
Mogą występować różne stopnie przyczepności betonu po obu stronach panelu, a w zależności od liczby fragmentów betonu można użyć jednej lub drugiej metody czyszczenia.
Klasyfikację tę można podzielić na 3 kategorie:
1.- Skrajnie brudny panel – w tym przypadku czyszczenie należy wykonać w 3 fazach:
- Pierwsza faza z użyciem ręcznego młotka pneumatycznego w celu usunięcia grubego betonu z każdej strony panelu, pogłębiane użycie w miejscach trudno dostępnych i w zatkanych przepustach śrub.
- Druga faza z użyciem myjki ciśnieniowej do usunięcia zanieczyszczeń i przylegającej zaprawy (nie obejmuje części fenolowej). Jest to czyszczenie strumieniem wody pod bardzo wysokim ciśnieniem przy użyciu specjalnych maszyn hydrodynamicznych. Proces ten pozwala na usuwanie fragmentów betonu przy niewielkim wysiłku, choć jest on wolniejszy po wewnętrznej stronie panelu. Nacisk jaki należy zastosować na konstrukcję stalową wynosi 1000 bar.
- Jeśli jest to wymagane z różnych powodów związanych z przyczepnością, może być wymagana trzecia faza ze szlifowaniem ściernym i usuwaniem pozostałości. Szlifierka działa poprzez „wygładzenie” ramy, a następnie usuwany są resztki betonu. Proces ten ma tę zaletę, że wykorzystuje tańszą i lżejszą maszynę oraz nie zużywa wody. Z drugiej strony jest to proces o większym oddziaływaniu, jeśli chodzi o pył zawieszony w powietrzu.
2.- Średnio brudny panel – Wykonanie drugiej fazy wskazanej powyżej, z pewnym retuszem w obszarach śrub przelotowych za pomocą narzędzia z pierwszej fazy.
3.- Lekko zabrudzony panel – Wymagane byłoby tylko narzędzie z drugiej fazy (myjka ciśnieniowa).
Należy zauważyć, że te 3 klasyfikacje nie obejmują materiału z rdzą, który należy poddać śrutowaniu, a następnie malowaniu farbą.
Naprawa paneli fenolowych
Kolejnym krokiem po oczyszczeniu ramy jest naprawa powłoki ze sklejki fenolowej. Panele fenolowe są najdelikatniejszą częścią szalunku, a zatem tą, która ulega największemu zużyciu. Zwykle składa się z panelu ze sklejki pokrytej folią fenolową z żywicą ochronną, co gwarantuje jej wodoszczelność.
Użycie szalunku na budowie często powoduje zużycie lub ścieranie arkusza fenolowego, które może ulec rozerwaniu, można go wymienić w przypadku znacznego pęknięcia lub nadmiernego zużycia.
Zdecydowanie jest to część szalunku, na którą trzeba zwrócić uwagę.
Do pracy przy naprawie panelu fenolowego wykorzystywane są głównie 2 metody:
- Kit poliestrowy – jest doskonałym rozwiązaniem w przypadku drobnych i/lub nieregularnych pęknięć. Umożliwia szybką i sprawną naprawę pod względem przyczepności do panelu, bez pozostawiania jakichkolwiek śladów, które byłyby później widoczne podczas kolejnego betonowania. Nakłada się go na powierzchnię suchą i oczyszczoną z pozostałości.
- Łata drewniana – w przypadku małych/średnich otworów istnieją metody naprawcze z wykorzystaniem drewnianych zaślepek okleinowych tego samego typu jak panele fenolowe, wstępnie przyciętych na wymiar. Specjalna frezarka do drewna nadaje otworowi odpowiedni kształt, a jednocześnie wkłada się w niego odpowiednio dobraną zatyczkę zaślepiającą. Dzięki tej procedurze możliwe jest zamknięcie otworów o średnicy do 6 cm lub szczelin o jeszcze większej długości (niezalecane razem z profilem metalowym głównie w obszarach kątowych lub w uszkodzeniach wzdłużnych spowodowanych przeciąganiem po ziemi lub dotykaniem części mocowań).
Wymiana panelu fenolowego
Jeśli panel fenolowy jest zbyt uszkodzony, należy go wymienić. Przed wymianą należy sprawdzić stan tylnej powierzchni panelu, ponieważ często jest ona w bardzo dobrym stanie, więc można po prostu odwrócić panel i użyć tylnej powierzchni. Należy sprawdzić, czy nie występują zbyt duże uszkodzenia, które mogłyby powodować powstawanie dziur, wykruszeń lub pęknięć przebijających powierzchnię nadającą się do wykorzystania.
Niezależnie od tego, czy sklejka jest wymieniana, czy obracana, proces polega na wykręceniu śrub mocujących sklejkę do ramy, umieszczeniu nowej sklejki i wymianie śrub na ramie (nigdy nie zmieniać liczby śrub wskazanej w projekcie produktu).
Wreszcie, ważne jest nałożenie silikonu na całą krawędź obwodową panelu na połączeniu z ramą w celu uszczelnienia i wyeliminowania wilgoci w drewnie.
Naprawa ramy
Użycie paneli na budowie nieuchronnie powoduje zużycie, które może spowodować wgniecenia, rdzę, dziury, nacięcia i wygięcie samej ramy.
- Wgniecenia – Naprawa wgnieceń w ramie nie zawsze jest łatwa, ale w przypadku uszkodzeń, które nie są zbyt duże, jest to możliwe „ręcznie” przy użyciu młotka lub podobnych narzędzi.
- Dziury – o średnicy do Ø50 mm można naprawić za pomocą spawania.
- Nacięcia – w zależności od tego, czy są proste, ukośne czy brakuje części ramy, podejmowana jest decyzja o naprawie lub zezłomowaniu.
- Rdza – utlenianie jest procesem spowodowanym działaniem powietrza, wody i wilgoci na metale bez powłok ochronnych. Jako że panele są stale narażone na działanie czynników atmosferycznych, normalne jest, że z czasem powstają obszary z rdzą, nawet jeśli są one ocynkowane. Gdy na panelu występuje rdza, najskuteczniejszym procesem jej usunięcia jest piaskowanie/śrutowanie i ponowne cynkowanie (i malowanie), tak aby przywrócić warunki zabezpieczające przed czynnikami utleniającymi. Bardzo ważne jest, aby dokonać dokładnego przeglądu ewentualnych dziur powstałych wskutek utlenienia jakiejkolwiek części metalowej ramy, które mogą spowodować zagłębienie lub odkształcenie podczas wykonywania szalunku na budowie. W takim przypadku panel należy zezłomować.
- Wygięcie ramy – w przypadku, gdy panel został wygięty wskutek wygięcia ramy w taki sposób, że nie można zapewnić betonowania w pionie, należy go wyprostować. Istotnym procesem jest unikanie „zniekształceń” podczas betonowania ściany, a tym samym zapewnienie minimalnych tolerancji wymaganych w stolarstwie. Szlifowanie można wykonywać tylko w specjalnych serwisach przy użyciu odpowiednich maszyn.
W przypadku wygięcia ramy lub wypaczenia po przekątnej nie ma możliwości jej naprawienia i należy ją zezłomować.
Mam nadzieję, że masz już pojęcie o różnych działaniach, które można lub należy podjąć w celu konserwacji ściennych paneli szalunkowych, choć z pewnością kwestia ta wymaga dokładniejszej analizy.
